بەراوردی چەند ئامرازیك لە نێوان زمانی كوردی و فارسیدا
(PP 147 – 165)
پ.ی.د. مزگین عەبدورەحمان ئەحمەد
كۆلێژی زمان- بەشی زمانی كوردی/ زانكۆی سەلاحەددین- ھەولێر
بڵاوكردنهوه : 29/10/2020
DOI: https://doi.org/10.31972/jickpll19.10
پوختە:
ئەم توێژینەوەیە بە ناونیشانی ((بەراوردی چەند ئامرازێك لە نێوان زمانی كوردی و فارسیدا)) ھەوڵدەدات جیاوازی و لێكچونەكانی چەند ئامرازێك لە نێوان ھەردوو زماندا دەستنیشان بكات، ھەروەھا چۆنییەتی بە كارھاتنی ھەریەكەیان لە كۆنتكست و لە رووی رستە سازی و بە دوای یەكدی ھاتنی كەرەستەكانی رستە و گۆڕینی واتایی و پراگماتیكی ئامرازەكان لە ھەر یەك لەم زمانانەدا پێشان دەدات. جگە لەمەش لە رووی ئیمۆلۆژییەوە روونی دەكاتەوە كە فۆرمی سەرەتایی ھەر ئامرازێك چۆن بووە و دواتر چی بەسەر ھاتووە.
ئەم توێژینەوەیە لە دوو بەش پێكدێت و ھەر بەشێك چەند تەوەرێك لە خۆ دەگرێت، بەم شێوەی خوارەوە:
بەشی یەكەم: تایبەت دەبێت بە پێناسەی ئامرازەكان و جۆر و ئەركی ئامرازەكان، ھەروەھا رۆلی سینتاكسی ئامرازەكان دەخاتە بەرباس.
بەشی دووەم/ دوای دەستنیشان كردنی چەند ئامرازێك لە زمانی كوردیدا، بەرامبەریان لە فارسیدا دیار دەكرێت و جیاوازی ھەریەكەیان لە رووی مێژوویی و چۆنییەتی دەركەوتنی لە رستەدا و گۆڕینی واتا لە ھەردوو زماندا دەخرێتە بەر باس.
توێژینەوەكە بە چەند ئەنجامێك و دیاركردنی سەرچاوەكان كۆتایی دێت.
وشە سەرەكییەكان: ئامرازەكان، ئامرازی پەیوەست، ئامرازی لێكدەر، پێشبەند، پاشبەند، زمانی كوردی، زمانی فارسی
سەرچاوەكان:
- تۆفیق وەھبی، دەستووری زمانی كوردی، بغداد، 1929.
- رفیق محمد محێدین شوانی، ئامرازی بەستنەوە لە زمانی كوردیدا، نامەی دوكتۆرای چاپكراو، سلێمانی،چاپی سەردەم،2001.
- ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، وشەسازی زمانی كوردی، چاپی دووەم، كركوك، 2014.
- صادق بھاءالدین ئامێدی، رێزمانا كوردی یا ھەڤبەركری، بغداد، 1987.
- عەلی تەرەماخی، دەستووری زمانی عەرەبی بە كوردی، ئامادەكردنی د.مارف خەزنەدار، بغداد1971.
- فاضل عمر، وەغەرەك ل ناڤ پێربەستێن زمانێ كوردی-كرمانجی، دھۆك2010.
- Fêrgîn Malîk Aykoç, Kurdîzan(ruberkirina zaravên Kurdî), weşana Înstîtûta Kurdî, Berlîn,1996.
- قەناتی كوردۆ، زمانێ كوردی: رێزمان، فرانكفۆرت- كۆمكار 1981.
- كوردستان موكریانی، زمانی كوردی مۆڕفۆڵۆژیا، ھەولێر، 2017.
- مزگین عبدالرحمان، دۆخی ئێرگەتیڤ لە زمانی كوردیدا- كرمانجی سەروو، نامەی ماستەر، زانكۆی سەڵاحەددین، ھەولێر، 2006.
- محمد تاھرگوھەرزی، رێزمانا كوردی- زارێ كرمانجی، ژ بەلآڤوكێت گۆڤارا مەتین، 1999.
- یوسف شریف سعید، زمانەوانی، 2013.
سەرچاوەی فارسی:
- پەرویز ناتل خانلری، دستور تاریخی زبان فارسی، بە كوشش عفت مستشارنیا، انتشارات توس، چاپ پنجم،1382.
- خسرو فرشید رود، گفتارھائی دربارە دستور زبان فارسی، چاپ سوم، انتشارات امیر كبیر، 1380
- حسن انوری، حسن احمد گیوی، دستور زبان فارسی، چاپ دوم، تھران، 1376.
- حسن رضایی باغ بیدی، راھنمایزبان پارتی (پھلوی اشكانی)، چاپ دوم، انتشارات ققنوس، 1388
- ژاك دومورگان، مطالعات زبانشناختی گویشھا در زبان كردی، ترجمە بھزاد ھاشمی، آكو عباسی، نشر بیریار، 1396.
- سید حسن آصف آگاە، پھلوانی نامگ(آموزش خط و زبان پھلوی(اشكانی، ساسانی)، نشر مجمع الذخائر الاسلامیة، 1388
- عبدالرحیم ھومایونفرخ كاشانی، دستور جامع زبان فارسی، بە كوشش ركن الدین ھومایونفرخ، چاپ دوم، تھران 1364.
- محسن ابولقاسمی، راھنمای زبانھای باستانی ایران(جلد اول) تھران، سمت، 1385.
- یوسیف م. ارانسكی، زبانھای ایرانی، ترجمە علی اشرف صادقی، چاپ دوم، انتشارات سخن، 1386.
- مھدی مشكوة الدینی، دستور زبان فارسی، واژگان و پیوندھای ساختی، سمت، 1384.
سەرچاوەی عەرەبی:
- رمزی منیر البعلبكی، معجم المصطلحات اللغة النضری، بیروت 1982.
- مسعود سعید یاسین، اللغة الكردیة و قواعدھا، دھوك 2006.
سەچاوەی ئینگلیزی:
- David Crystal, Dictionary of linguistics & phonetics, fifth edition, Blackwell publishing, 2003.
- L. Trask, Dictionary of grammatical terms in linguistics, Rout Ledge/publisher, 1993.
- Longman, Jack C. Richards, Richards Schmidt, Dictionary of language teaching & applied linguistics, third edition,2002.
سایت و ماڵپەڕەكان:
- https://grammar.yourdictionary.com/parts-of-speech/conjunctions
- https://dictionary.abadis.ir/fatofa/
- http://vfs.dansk.nu/per/6_0.asp
- answer.com/preposition
- https://grammar.yourdictionary.com/parts-of-speech/conjunctions
- http://partofspeech.org/conjunction/
- https://fa.wikipedia.org/wiki/
Your article helped me a lot, is there any more related content? Thanks! https://www.binance.info/vi/join?ref=GJY4VW8W