رەنگدانەوەى چەند بنەمایەکی رۆمانسیزم لە شیعرەكانى ( هێمن)ى موكریانى و (نادر پور)دا
(PP 166 – 182)
پ.ی. د . جیهاد شکری رشید م . ی . ئەڤین ئاسۆس حەمە
AVIN ASOS HAMA JIHAD SHUKRI RASHID
زانکۆی سەلاحەدین/ کۆلیژی زمان زانکۆی راپەرین/ کۆلیژی پەروەردەی بنەڕەت
jihad.rashid@su.edu.krd avin.asos@uor.edu.krd
بڵاوكردنهوه : 29/10/2020
DOI: https://doi.org/10.31972/jickpll19.11
پوختە:
رێبازى رۆمانسیزم ئەو بزووتنەوە ئەدەبى و هونەرییەیە، كە لە كۆتایی سەدەى هەژدەو سەرەتاكانى سەدەى نۆزدە لە ئەوروپا سەریهەڵدا، رۆمانسیزم ئایدۆلۆژیایەكى نوێ بووە بۆ نەوەیەكى نوێ،كە تێیدا رەهەندەكانى شیعر فۆڕمى نوێ وپەیامى نوێى لەخۆگرتبوو، بەجۆرێك سیماى سەردەمەكەى و شوناسى نەتەوەیى رەنگى دابۆوە . كاریگەرى ئەم رێبازە سنوورى وڵاتانى بڕى و لە ئەدەبیاتى كوردى و فارسیٍشیدا رەنگى دایەوە. نووسەران بەپێى خاسیەت و تایبەتمەندى ئەدەبەكەى خۆیان پەیڕەوییان لێكردووە و شاكارى ئەدەبى بەرزییان خولقاندووە.. (هێمنى موكریانى و نادر پور) یەكێكن لە دیارترین ئەو شاعیرانەى قۆناغەكەى خۆیان، كە سیماكانى شیعرى رۆمانسیزمى لە دەقەكانیاندا بەدى دەكرێت و بە بیر و هەستى قوڵیان دەق گەلێكیان نووسیوە، كە بناغەى شیعرى رۆمانسیزمى كوردى و فارسییان دامەزراند. لەم توێژینەوەیەدا بە پێى(رێبازى وەسفى شیكارى) تیشك دەخەینە سەر بنەماكانى شیعرى رۆمانسیزمى لە شیعرەكانى هەریەكێكیاندا و بەراوردى شیعرەكانیان دەخەینە روو، تا لە سۆنگەى دەقەكانیانەوە خاڵی لە یەكچوون و جیاوازییان دەربخەین.
وشە سەرەكییەكان : هێمن ، نادر پور ، رۆمانسیزم
سەرچاوەکان
کتێب// کوردی :
١-ئەڤین ئاسۆس حەمە، دڵدار لەکایەی رێبازە ئەدەبییەکان، کۆنفراسی دڵدار، زانکۆی کۆیە، کۆیە، ٢٠١٨.
٢-ئیدریس عەبدوڵا، قۆناغی پێش شیعری رۆمانسیزمی کوردی، چاپخانەی رۆشنبیری، هەولێر، ٢٠٠٦.
٣-حوسێن غازی کاکە مین، نوێکردنەوەی شیعری کوردی ساڵی ١٩٣٢-١٩٤٢ لە کوردستانی عێراقدا، چ١، چاپخانەی رۆژهەڵات، هەولێر. ٢٠٠٨.
٤- خوڕشید رشید احمد، رێبازی رۆمانتیکی لە ئەدەبی کوردی دا ، مطبعە جاحظ، بەغدا، ١٩٨٩.
٥-رزگار عمر فەتاح، رۆمانسیزم لە شیعری هێمن و محەمەد نوری دا، چ١، چاپخانەی موکریان، هەولێر،٢٠١٣.
٦- عبدالقادر حمە امین محمد، ئەدەب و رێبازەکانی ئەروپی – کوردی، زانکۆی سلێمانی، سلێمانی، ٢٠١١.
٧- عوسمان دەشتی، هێمن دەربارەی ناوەرۆکی سیاسی و کۆمەڵایەتی شیعرەکانی ، چاپخانەی ئۆفیسی تیشک، هەولێر،٢٠٠٣.
٨-کەمال مەمەند میراودەلی، فەلسەفەی جوانی وهونەر، زانکۆی سلێمانی، سلێمانی ، ١٩٧٩.
٩- فەرهاد پیڕباڵ، رێبازە ئەدەبییەکان، چاپخانەی ئەندێشە، سلێمانی، ٢٠٠٩.
١٠- مارف خەزنەدار، مێژووی ئەدەبی کوردی، ب٦، چ١، دەزگای ئاراس، هەولێر،٢٠٠٦.
١٠-هیمداد حسێن، رێبازە ئەدەبییەکان، چ١، زانکۆی سەلاحەدین، هەولێر،٢٠٠٧.
١١- هێمن ، دیوانی شیعری، هەولێر، ٢٠٠٣.
١٢- یادگار رەسول باڵەکی، سیماکانی تازەکردنەوەی شیعری کوردی،چاپخانەی سیرێز،دهۆک، ٢٠٠٥.
عەرەبی //
١٣- محمد غنیمی هلال، الرومانتیکیە، مطبعە النهضە میسر، القاهرە،…؟ .
١٤- نبیل راغب، المذاهب الادبیە، قاهرە، ١٩٧٧.
فارسی //
١٥- رضا سید حسینی، مکتب های ادبی، تهران، ١٣٨٩.
١٦- شفیعی کدکنی، ادوار شعر فارسی، تهران، ١٣٨٠.
١٧- نادر نادر پور، مجموعە اشعار، ج٢،انتشارات نگاە، تهران،١٣٨٢.
١٨- یحی ارین پور، از صبا تا نیما، چ ٧، تهران، ١٣٧٩.
گۆڤار // فارسی:
١٩- حسین شکی، تغزل و عاشقانە سدای در آثار نادر نادر پور، مانگنامە حافظ، شمارە ٣٣، ١٣٨٥ .
٢٠- ممد خاکپور،رمانتیسم، مضامین آن در شعر معاصر ایران، فصلنامە علمی و پژوهشی کاوش نامە، شمارە ٢١، ١٣٨٩.
٢١- عبدالعلی آل بویەی لنگرودی، فریاب مدبری، بررسی تطبیقی رمانتیسم در اشعار نادر نادرپور و ابوالقاسم شابی، فصلنامەی لسان مبین(پژوهشی ادب عربی)سال دوم، دورەی جدید، شمارە سوم، ١٣٩٠.
Thank you for your sharing. I am worried that I lack creative ideas. It is your article that makes me full of hope. Thank you. But, I have a question, can you help me?